یه‌کێتی زانایانی ئاینی ئیسلامی کوردستان
كوردى | العربية ئێمە لە فەیسبوک په‌یوه‌ندی  |  لقه‌کان  |  ستافی کار  |  لینکی پێویست
*****    *****   سەرۆکی یەکێتی زانایان: هەڕەشەو بێڕێزیکردن بەرامبەر مامۆستایانی ئایینی قابیلی قبوڵ نیە    *****    *****   لقی سۆرانی یەکێتی زانایان کۆدەبێتەوە چەند پرسێک گەنگەشە دەکات    *****    *****   لقی رانیەی یەکێتی زانایان کۆبوونەوەی ئاسایی خۆی ئەنجام دەدات و چەند پرسێک تاوتوێ دەکات    *****    *****   کونسوڵی گشتی فەرەنسا لەهەرێمی کوردستان سەردانی مەکتەبی تەنفیزی یەکێتی زانایان دەکات    *****    *****   دكتۆر شێخ تەها ئەحمەد ئەلزەیدی  ئەندامی كۆڕبەندی فیقهی عێراق: زانایانی كورد پێشەنگ بوون لە گۆڕەپانی زانستی و فەتوادان؛ به نووسین و پۆلێنبەندییەكانیان كتێبخانەی ئیسلامی و مرۆڤدۆستییان دەوڵەمەند كردووە    *****    *****   دكتۆر شێخ تەها ئەحمەد ئەلزەیدی ئەندامی كۆڕبەندی فیقهی عێراق: زانایانی كورد پێشەنگ بوون لە گۆڕەپانی زانستی و فەتوادان؛ به نووسین و پۆلێنبەندییەكانیان كتێبخانەی ئیسلامی و مرۆڤدۆستییان دەوڵەمەند كردووە    *****    *****   ئەنجومەنی باڵای فەتوا: ڕێژه‌ی زه‌كات و سه‌رفیتره‌و فیدیه‌ی ساڵی 1445هـ = 2024م دیاری دەکات    *****    *****   یەکێتی زانایانی ئایینی ئیسلامی کوردستان بەبۆنەی هاتنەوەی مانگی پیرۆزی رەمەزان پەیامێکی پیرۆزبایی بڵاودەکاتەوە    *****    *****   مامۆستا مەلا ياسين چیوەیی کۆچی دوایی کرد یەکێتی زانایان پرسەنامەیەک ئاراستەی خانەوادەکەی دەکات    *****    *****   لقی شقلاوەی یەکێتی زانایان پێشوازی لە شاندێکی وەزارەتی ئەوقاف و میوانان دەکات    *****    *****   لقی شێخانی یەکێتی زانایان لەگەڵ لێژنەی فەتوا کۆبوونەوەیەکی پەیوەست بە مانگی رەمەزان ساز دەکات    *****    *****   لقی هەڵەبجەی یەکێتی زانایان لەپێشوازی مانگی پیرۆزی ڕەمەزاندا مەراسیمێک ساز دەکات   
عمر عبدالله برادۆستی
به‌رواری دابه‌زاندن: 07/07/2010 : 14:34:45
قه‌باره‌ی فۆنت
مۆندیالی تۆپبارانێ و مۆندیالی تۆپانێ
له‌گه‌ل ده‌سپێكی مانگی حوزه‌یراندا یه‌كه‌م گولله‌ تۆپ له‌ مۆندیالی تۆپبارانێ بۆ وه‌رزی ئه‌مساڵ له‌لایه‌ن هاوسێ یه‌ به‌رێزه‌كانمانه‌وه‌ ته‌قێنرا ، وه‌ هه‌روه‌ها دوا به‌دوای ده‌ستپێكردنی ئه‌م مۆندیاله‌ مۆندیالی تۆپی پێش له‌باكوری ئه‌فه‌ریقا ده‌ستی پێ كرد .
باله‌م كورته‌ نووسینه‌دا تیشكیك بخه‌ینه‌ سه‌ر جیاوازیه‌كانیان ، واته‌ جیاوازی نێوان مۆندیالی تۆپبارانێ و مۆندیالی تۆپانێ .

مۆندیالی تۆپانێ له‌ ماوه‌ی چوار سالدا جارێك له‌ وولاتێكی دیاری كراودا به‌رێوه‌ ده‌چێت ، بۆ ماوه‌ی نزیكه‌ی مانگێك ، دواتر كۆتایی دێت و یه‌كێك له‌ هه‌ڵبژارده‌كان ده‌بێته‌ پاڵه‌وانی جیهان و جامه‌كه‌ به‌رز ده‌كاته‌وه‌ و ناوی ده‌چێته‌ مێژووه‌ .

به‌لام مۆندیالی تۆپبارانێ ده‌كرێ له‌ سێ چوار وه‌رزی سالدا به‌رێوه‌ بچێ و كاتی دیاری كراوی نیه‌ ، وه‌ ته‌نها له‌ وولاتی مندا به‌رێوه‌ ده‌چێ .

پێك هاته‌ی مۆندیالی تۆپانێ یاخود تۆپی پێ له‌ 32 وولاتی جیهاندا پێك دیت و كێبركێ له‌سه‌ر نازناوه‌كه‌ ده‌كه‌ن .
به‌ڵام پێك هاته‌ی تۆپبارانێ له‌نێوان دوو وولاتدا به‌رێوه‌ ده‌چێ ( توركیا و ئێران ) كێبركێ ده‌كه‌ن له‌سه‌ر لێدانی زۆر ترین گولله‌ تۆپ و گولله‌ راجیمه‌ و زۆر ترین غاره‌ی فرۆكه‌و وه‌ كوشتنی زۆرترین خه‌ڵكی مه‌ده‌نی و ئاواره‌ی وولاتی من ، وه‌ له‌ناو بردنی زۆرترین سامانی كشتوكاڵی و سامانی ئاژه‌ڵی وولاته‌كه‌م .

له‌ رووی مێژووییه‌وه‌ مۆندیالی تۆپانێ ئه‌وه‌ی من بزانم بۆ یه‌كه‌م جار له‌ساڵی 1930 به‌رێوه‌ چووه‌ بۆ پیاوان ، وه‌ بۆ ئافره‌تانیش ساڵی 1991 له‌ وولاتی سیندا به‌رێوه‌ چووه‌ .

به‌ڵام مۆندیالی تۆپبارانێ مێژووه‌كه‌ی ده‌گه‌رێته‌وه‌ بۆ سه‌ده‌ی پێنجه‌می زایینی له‌ چاڵدێراندا به‌رێوه‌ چووه‌ ، وه‌ تاكو ئێستاش به‌رده‌وامه‌ ، وه‌ ناشزانم تاكه‌ی به‌رده‌وام ده‌بێ .

وه‌ مۆندیالی تۆپانێ یاسایه‌كی هه‌یه‌ به‌ناوی یاسای تۆپی پێ ، وه‌ له‌ 17 یاسا پێك هاتووه‌ , هه‌ر كه‌سێك ئه‌م یاسایه‌ ببه‌زێنێ سزا ده‌درێ‌ .

به‌ڵام تا ئێستا نه‌م زانیووه‌ مۆندیالی تۆپبارانێ یاسایه‌كی هه‌بێ ، هه‌ركاتێك حه‌زیان كردبێ ، هێرشیان كردووه‌ و گۆڵی خۆیان ده‌كه‌ن و نابێ كه‌سیش به‌رگری بكات وه‌ كه‌سیش سزا نادرێ‌.

وه‌ له‌ رووی پێك هاته‌ی ئه‌و هه‌لبژارده‌ی كه‌وا به‌شداری یاری ده‌كات ، پێك هاتوون له‌ (11) یازده‌ یاریزان بۆ هه‌ر تیپێك ، واته‌ (22) یاریزان له‌ناو یاریگادا دیارن ، له‌گه‌ڵ ناو بژیوانێك و دوو یاری ده‌ده‌ری له‌ناو یاریگادا وه‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ی یاریگادا ناوبژیوانی چواره‌م له‌گه‌ل یاریزانه‌ یه‌ده‌گه‌كان و راهینه‌ران و وه‌هه‌روه‌ها به‌ ئاماده‌بوونی هانده‌رێكی زۆر و زه‌وه‌ند بۆ هاندانی تیپه‌كه‌یان هاتوون ، وه‌ له‌ ماوه‌یه‌كی دیاری كراودا كه‌ (90) ده‌قیقه‌یه‌ .

به‌لام پێك هاته‌ی مۆندیالی تۆپبارانێ بریتین له‌ هه‌زاران سه‌ربازی راهێنراو و به‌ سه‌دان چه‌كی قورسی تاقی نه‌كراوه‌ و تاقی كراوه‌ ، وه‌چه‌كی قه‌ده‌غه‌نه‌كراو و قه‌ده‌غه‌ كراو به‌شدارن وه‌ به‌بێ ئاماده‌ بوونی هیچ ناو بژیوانێك و هانده‌رێك ، هێرش ده‌كه‌ن و ناگه‌رێنه‌وه‌ تاكو دڵی خۆیان ده‌گرن ، ئه‌و جا پایدۆزی ده‌كه‌ن وه‌ هیچ ماوه‌ شی دیار نیه‌ جار وایه‌ دوو سێ مانگ ده‌خایه‌نێ .

وه‌ ئه‌و یاریگایه‌ ی یاری تۆپی پێ ی له‌سه‌ر ده‌كرێ دریژیه‌كه‌ی بریتیه‌ له‌ نێوان (100- 110 ) مه‌تر ، پانیه‌كه‌ی له‌ نێوان (64- 75) مه‌تر ه‌، وه‌ به‌رزی ستوونی گۆله‌كانیش (2،44) مه‌تر له‌سه‌ر ئاستی زه‌ویدا ، وه‌ دووری نێوان هه‌ر دوو ستوونه‌كانی گۆلیش بریتیه‌ له‌ (7،32) مه‌تر ، وه‌ به‌ پارچه‌ تۆرێك داپۆشراوه‌ .

به‌ڵام ئه‌و یاریگایه‌ی كه‌وا یاری تۆپبارانێی تێدا ئه‌نجام ده‌درێ‌ هیچ سنوورێكی دیاری كراوی نیه‌ ، به‌ڵكو به‌درێژا یی سنووری نێوان هه‌رێم و ئێران و تو ركیا تێ ده‌په‌رێ‌ ، وه‌ هیچ شوێنی دیاری كراوی بۆ گۆل كردن نیه‌ به‌ڵكو هه‌ر شوێنێك گولله‌ تۆپێك یاخود ناپاڵمێكی به‌ر بكه‌وێ‌ ئه‌وا به‌ گۆڵ له‌سه‌رمان هه‌ژمار ده‌كرێ .
وه‌ یاریگای تۆپانێ ده‌بێته‌ دوو به‌ش هه‌ر به‌شه‌و له‌ گۆره‌پانه‌كه‌ به‌ناوی تیپێك ناو ده‌برێ .

به‌لام یاریگای تۆپبارانێ ته‌نها له‌و به‌ شه‌ی مندا به‌رێوه‌ ده‌چێ و بۆ منیش نیه‌ ته‌نها ته‌ماشای گۆره‌پانی تیپی به‌رامبه‌ر بكه‌م .

وه‌ له‌یاری مۆندیالی تۆپانێدا هه‌موویان به‌ هه‌ستێكی وه‌رزشیانه‌ی برایانه‌ یاری ده‌كه‌ن ، له‌دوای ته‌واو بوونی یاریه‌كه‌ ده‌ست له‌ ملی یه‌كتر و ماچ له‌ یه‌كتر ده‌كه‌ن ، و جل و به‌رگی یه‌كتر ئالوگۆر ده‌كه‌ن و یه‌كێك له‌ تیپه‌كه‌ یا براوه‌ یا یه‌كسان ده‌بن .

به‌ڵام له‌ یاری تۆپبارانێدا هیچ هه‌ستێكی وه‌رزشی برایانه‌ به‌رچاو ناكه‌وێ‌ و زۆر دڵره‌قانه‌ یاری به‌رامبه‌رمان ده‌كه‌ن وه‌ جیاوازی له‌ نێوان گه‌وره‌و بچوكمان ناكه‌ن ، وه‌ به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك نه‌ براوه‌و نه‌ یه‌كسان بوون هه‌یه‌ ، به‌ ڵكو هه‌رده‌م سه‌ركه‌وتن چانسی تیپی به‌رامبه‌ره‌ .

وه‌ یاری تۆپانێ هه‌وا دارێكی زۆری هه‌یه‌ له‌جیهان ، كه‌ به‌ زیاتر له‌ یه‌ك ملیار مه‌زه‌نده‌ ده‌كرێ كه‌ ده‌كاته‌ 28% له‌ داننیشتوانی سه‌رزه‌وی وه‌ زۆر له‌ خه‌ڵكی حه‌ز به‌ بینینی ئه‌م یاریه‌ ده‌كه‌ن و چێژو تامێكی تایبه‌ت ده‌به‌خشێ به‌ بینه‌ران ، به‌ڵام تۆپ بارانێ بروا ناكه‌م هیچ كه‌س له‌م جیهانه‌ حه‌ز به‌ بینینی و بیستنی بكات مه‌گه‌ر كه‌سانیكی دڵره‌ق و كه‌لله‌ ره‌قبن .

به‌ڵام باباش بزانن هه‌ر چه‌نده‌ ئه‌نفال و كیمیاباران و تۆپبارانمان بكه‌ن به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك بستێكی ئه‌م خاكه‌یان بۆ چۆڵ ناكه‌ین تاكو زه‌رریه‌ك روحی كوردایه‌تی و كورد په‌روه‌رایه‌تی له‌ناخمان مابێ ، وه‌ با دڵنیاش بن سه‌ركه‌وتن هه‌ر بۆ ئێمه‌یه‌ به‌ئیزنی خودا ،چونكه‌ ئێمه‌ش وه‌كو ئه‌وان دروسنكراوی خوداین و وه‌ك ئه‌وان خاوه‌ن خاك و ئاو و خاوه‌ن زمانی خوداین . كه‌وا خوای گه‌وره‌ به‌هه‌موو مرۆڤێكی به‌خشیووه‌ له‌م جیهانه‌، وه‌دڵنیاش بن هاوریێان رۆژێك دادێ‌ ئێمه‌ش ده‌بینه‌ خاوه‌ن ووڵاتێكی سه‌ربه‌خۆ به‌ پشتیوانی خودا ، ئه‌و كات ناهێلین به‌ هیچ شێوه‌یه‌ك سنوورمان ببه‌زێنێت ، وه‌ سه‌ربازێكی به‌ ئه‌مه‌ك و به‌ وه‌ فا ده‌بین بۆ وولاته‌كه‌مان ، وه‌ ئه‌و كات ناشهێلین سووكایه‌تیمان پێ بكرێ‌و، وه‌ به‌ پاره‌و پاسه‌پۆرتی كوردی سه‌ردانی ئه‌و وولاتانه‌ ده‌كه‌ین.