زانكۆی‌ ئه‌زهه‌ر له‌ تاقیكردنه‌وه‌كاندا پرسیار‌ له‌باره‌ی‌ كورد و پێشمه‌رگه‌ دەهێنێتەوە

یه‌كێك له‌ پرسیاره‌كانی‌ زانكۆی‌ ئه‌زهه‌ر له‌ وڵاتی‌ میسر، پرسیار له‌ باره‌ی‌ پرسی‌ كورد و خه‌ونی‌ به‌ ده‌وڵه‌تبوون و رۆڵی‌ پێشمه‌رگه‌ له‌ شه‌ڕی‌ دژ به‌ داعش ده‌كرێت، ئه‌مه‌ش ده‌بێته‌ هۆی‌ دڵخۆشی و جێگه‌ی‌ ده‌ستخۆشی‌ خوێندكاره‌ كورده‌كان كه‌ له‌و وڵاته‌دا درێژه‌ به‌خوێندن ده‌ده‌ن.

یادگار عه‌لی‌، خوێندكاری‌ ماسته‌ر له‌ وڵاتی‌ میسر رایگه‌یاندوە:" له‌ پرسیاری‌ دووه‌می‌ تاقیكردنه‌وه‌یه‌كی قۆناغی‌ یه‌كه‌م كه‌ رۆژی 19ی‌ كانوونی‌ دووه‌م ئه‌نجامدراوه‌، پرسیار له‌سه‌ر گه‌لی‌ كورد و ده‌وڵه‌تی‌ كوردی‌ و رۆڵی‌ پێشمه‌رگه‌ له‌ شه‌ڕی‌ حه‌وت مانگی‌ رابردووی‌ دژ به‌ داعش ده‌كات".

ئه‌و خوێندكاره‌، كه‌ پرسیاره‌كه‌ له‌ لایه‌ن د. مه‌حمود زاید، ئاماده‌كراوه‌ و ئه‌وه‌ش خوێندكاره‌ كورده‌كانی‌ ئه‌و وڵاته‌ی‌ دڵخۆش كردووه‌.

له‌ پرسیاره‌كه‌، ئاماژه‌ به‌وه‌ ده‌درێت كه‌ یه‌كێك له‌ پرسه‌ گرنگه‌كانی‌ جیهانی‌ ئیسلامی، بریتییه‌ له‌ پرسی كورد كه‌ پرسی گه‌لێكه‌ خه‌بات ده‌كه‌ن له ‌پێناو دامه‌زراندنی‌ ده‌وڵه‌تێكی‌ سه‌ربه‌خۆ، هه‌روه‌ها هاتووه‌:"تا ئێستاش ئه‌و پرسه‌ به‌ هۆكاری‌ هه‌رێمایه‌تی و نێوده‌وڵه‌تی‌، به‌ هه‌ڵپه‌سێردراوی‌ ماوه‌ته‌وه‌".

له‌ درێژه‌ی‌ پرسیاره‌كه‌، ئه‌و دكتۆره‌ له‌ خوێندكاره‌كانی‌ ده‌پرسێت :"به ‌كورتی‌ باسی‌ ئه‌و پرسه‌ بكه‌، بنچینه‌ی‌ گه‌لی‌ كورد، زمانه‌كه‌ی‌، ئایینه‌كه‌ی‌، پێگه‌ی‌ كوردستان و گرنگییه‌كه‌ی‌، دابه‌شكردنی‌ یه‌كه‌م و دووه‌می‌ كوردستان، پاشان باسی‌ پرسه‌كه‌ له‌ هه‌ر چوار وڵاته‌كه‌ بكه‌، هه‌روه‌ها رۆڵی‌ پێشمه‌رگه‌ له‌ شه‌ڕی‌ حه‌وت مانگی‌ رابردوو به‌رامبه‌ر داعش بكه‌، وه‌ڵامه‌كه‌ت به‌ بۆچوونی‌ خۆت بۆ چاره‌سه‌ركردنی‌ ئه‌و پرسه‌ به‌شێوه‌یه‌كی پراكتیكی، كۆتایی پێبهێنه‌".

زانكۆی‌ ئه‌زهه‌ر، گه‌وره‌ترین دامه‌زراوه‌ی ئاینی زانستی‌ ئیسلامییه‌ له‌ جیهاندا و دووه‌م زانكۆیه‌ كه‌ له‌جیهاندا له‌ دوای‌ زانكۆی‌ "قوره‌ویین"له‌ قاهیره‌ی‌ پایتەختی‌‌ میسر  دامه‌زراوه‌.

به‌پێی ویكیپیدیا، مێژوو ئه‌وه‌ی‌ تۆماركردووه‌ كه‌ "ئه‌زهه‌ر" له‌ سه‌رده‌می‌ ده‌وڵه‌‌تی‌ فاتیمی له‌ میسر به‌ناوی‌ "زانكۆی‌ قاهیره‌، كه‌ دواتر كرا به‌ ئه‌زهه‌ر" دامه‌زراوه‌، كه‌ به‌ردی‌ بناغه‌كه‌ی‌ له‌ 24ی‌ جه‌مادی‌ یه‌كه‌می‌ ساڵی‌ 359ی‌ كۆچی به‌رامبه‌ر ساڵی‌ 970ی‌ زاینی، دانراوه‌.

هـ بالیسانی

سەرچاوە خەندان