له‌مانگی(شوبات) هه‌تا(ئه‌یلولی) ساڵی 1988ڕژێمی به‌دناو وله‌ناوچوی به‌عس له عێراق له پرۆسه‌یكی سه‌ربازی بێ وێنه‌دا زیاتر له(4500) گوندی ئاوه‌دانی كوردستانی به مزگه‌وت‌و ته‌كیه‌و خانه‌قاكانه‌وه خاپور كرد، هه‌موو كێڵگه‌و له‌وه‌رگه‌و باخه‌كانی سوتاند نزیكه‌ی 200هه‌زار كه‌س له ژن‌وپیاو منداڵ‌وپیر‌ولاوكه‌هموویان مه‌ده‌نی‌وهاوولاتی‌ودانیشتووی ناو ماڵ‌وگونده‌كانی خۆیان بوون هه‌موویانی ڕاپێچ كرد به‌ره‌و مه‌عه‌سكه‌ر‌وزیندانه‌كان سه‌ره‌نجام به‌ره‌و نوگره سه‌لمان‌وله‌گۆڕه به‌كۆمڵه‌كان زینده به‌چاڵی كردن كه‌ته‌نها چه‌ند كه‌سێَكی كه‌میان به‌زیندوی گه‌ڕانه‌وه‌كه ئه‌وانیش له كۆمه‌ڵگه زۆره ملێكاندا تووشی خه‌مۆكی‌وتێكچونی باری ده‌رونی هاتن . ڕژێمی به‌عس بۆیه ناوی (ئه‌نفال)ی بۆ ئه‌م پرۆسه خوێناوییه هه‌ڵبژارد تاوه‌كو ئه‌م قڕكردنه بداته پاڵ ئیسلام‌وقورئانی پیرۆز هه‌روه‌ها شه‌رعیه‌ن بدات به پرۆسه‌كه‌و خۆڵیش بكاته چاوی جیهانی ئیسلامی‌و ڕایگشتی جیهانی بێ ده‌نگ بكات ، شایانی باسه ناولێنان له فه‌رهه‌نگی به‌عس وسه‌رۆكه‌كه‌یدا سیاسه‌تێكی هه‌میشه‌یی‌و به‌رده‌وام بوو، هه‌ركار‌وپرَۆژه‌یه‌ك كه‌خزمه‌تگوزاری بووایه ناوی خۆی‌و حیزبه‌كه‌ی لێده‌نا وه‌كو: مستشفى صدام- حى البعث-مدينة الثورة-سد صدام-نهر القائد، وه بۆكاره دزێو‌و كاولكاریه‌كانی كه زۆربه‌ی كاره‌كان بوون ئهو ناوانه‌ی لێ ده‌نان كه له‌لای ئهو خه‌لكه پیرۆز‌و جوانن، بۆ ئه‌وه‌ی هه‌م بێزراو‌و ناشیرینیان بكات، هه‌م له پاڵیاندا خراپه‌كاریه‌كانی په‌نا بدات، قه‌تڵ‌و عام‌و كیمیابارانی گه‌لی كوردی موسڵمانی به ئه‌نفال ناو ده‌نا، ئهو ڕۆكێته‌ی ئێرانی شیعه مه‌زهه‌بی پێ بۆردومان ده‌كرد ناوی (الحسین)و(العباس)ی لێده‌نا، ده‌زگای تۆقاندن‌و سیخوری به (منڤمه الفاروق) ناوده‌نا، سه‌ربازگه‌ی ترسناك وجێگه‌ی ته‌حقیق‌و كوشتاری مرۆڤی ناوده‌نا (خالد بن ولید)، هه‌موو كه‌سێكی به‌ویژدان ده‌زانێت به‌هیچ شێوه‌یه‌ك ڕوای هه‌ق نیه ئهو كاولكاریانه به‌و ناوه پیرۆزانه ناو بنرێت، به‌تایبه‌ت پرۆسه‌ی قه‌تڵوعام كردنی میله‌تی كورد به‌ناوی ئه‌نفال، كه سوره‌تێكی قورئانی پیرۆزه‌‌و جیاوازییان وه‌كو ئاسمان‌و ڕێسمانه، چه‌ند غه‌درێكی گه‌وره‌یه له قورئان‌و له گه‌لی كورد كراوه، كاتێك ئه‌وناوه پیرۆزه به‌سه‌ر ئهو كاولكاری‌و كوشتوبڕه‌ی سه‌ر گه‌لی كوردا سه‌پێنراوه، پرۆسه‌ی سه‌ربازی به‌ناو(ئه‌نفال) یان ترسناكترین جینۆسایدی سه‌ده‌ی بیسته‌م هێنده شوم و كاره‌سات هێن بووكه‌به زمان ده‌رنابڕێت‌و، به‌نوسین ته‌عبیری لێ ناكرێت، مه‌گه‌ر ته‌نها ئه‌وانه‌ی به‌ركه‌وتووی پرۆسه‌كه بوون بزانن سام‌و ترسی ئهو كارساته چه‌نده مه‌ی كوڕانی ئهو ڕۆژگاره كه دیمه‌نه‌كانی چۆنێتی جێبه‌جێكردنی ئهو شاڵاوه‌مان به‌چاوه‌كانی خۆمان بینیوه، به‌بیركه‌وتنه‌وه‌ی ئه‌م كاره‌ساته هه‌ست‌و ناخمان دێته جۆش‌و خرۆش، له‌یادی ئه‌مساڵیشدا روو ده‌كه‌مه هه‌مووان، به‌تایبه‌ت سه‌ركرده خه‌مخۆره‌كان، حیزبه سیاسیه تێكۆشه‌ره‌كان، تاك و كه‌سایه‌تیه كاریگه‌ره‌كان، دڵنیام به ئه‌زمونی ته‌مه‌نی ڕابوردو تازه‌تان، ده‌زانن كه ناحه‌ز‌و دووژمنانی گه‌له‌گه‌مان له‌پێناوی دژایه‌تی كردن‌و زه‌وت كردنی مافه‌كانمان یه‌كبه‌ره‌‌و یه‌كده‌نگن، تكایه ئێوه‌ش له پێناوی پارێزگاری كردن له ناوی پیرۆزی كوردستان، پارێزگاری له‌یه‌كگرتووی ماڵی كورد بكه‌ن، ئه‌گه‌ر ده‌تانه‌وێت برینی كورد قڕانی به‌ناو ئه‌نفال ساڕێژ ببێت، ئه‌گه‌ربه‌ڕاستی ده‌تانه‌وێت فرمێسكه گه‌رم‌و ناشاده‌كان ووشك ببنه‌وه ئه‌وا ته‌نها به ته‌بایی‌و یه‌كڕیزی ، به‌لێبوردن‌و لێكگه‌یشتن ده‌كرێت، دووا جار ده‌ڵێم ئه‌گه‌ر وانه‌كه‌ن ئه‌وا هه‌تا هه‌تایه گه‌لی سته‌مدیده‌ی ئه‌نفال‌وكیمیا باران نا ئومێد‌ودڵڕه‌نجاو ده‌كه‌ن.
تێبینی: بۆ ئه‌م بابه‌ته سوودم له كۆڕێكی به‌ڕێِز مامۆستا عه‌بدولره‌حمان سدیق وه‌رگرتووه.
*ووتارخوێنی مزگه‌وتی شه‌هیدئیبراهیم له ڕزگاری | 