قال تعالى: {فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ} (سورة النحل: 43)
الحمد لله، والصلاة والسلام على سيدنا محمد رسول الله، وعلى آله وأصحابه ومن والاه.
وبعد:
دوای ئه‌وه‌ی خه‌ڵكێكی زۆر له هاونیشتمانیان پرسیاریان ئاراسته‌ی لیژنه فه‌تواكانی لقه‌كانمان وئه‌نجومه‌نی باڵای فه‌توا كرد سه‌باره‌ت به‌وه‌ی كه ئایا سیفه‌تی ئه‌و پاره زیاده‌یه‌ی كه ده‌درێته فه‌رمانبه‌ر له‌كاتی خانه‌نشین بوونی چییه و ئایا زه‌كاتی تیادایه وه ئایا له كاتی مردنی فه‌رمانبه‌ره‌كه‌و ده‌رچونی موچه‌ی خانه‌نشینی بۆ میراتگره‌كانی ئه‌و پاره زیاده‌ی ده‌بێته میرات یان وه‌ك مینحه‌یه‌كی حكومی مامه‌ڵه‌ی له‌گه‌ڵ ده‌كرێت حكومه‌ت به‌ناوی هه‌ركه‌سێك به‌خشی ئه‌و پاره‌یه ده‌بێته هی ئه‌و كه‌سه؟
ئه‌نجومه‌ن بۆ دڵنیابوون له سیفه‌تی ڕاسته‌قینه‌و ڕه‌چه‌ڵه‌كی ئه‌و پاره‌یه نوسراوی فه‌رمی ئاراسته‌ی وه‌زاره‌تی دارایی و ئابووری – به‌ڕیوه‌به‌رایه‌تی دیراسات و توێژینه‌وه كرد به ژماره (50) له به‌رواواری 10/1/2022 ئه‌وانیش به سوپاسه‌وه به نوسراوی فه‌رمی ژماره (374) وه‌ڵامی پرسیاره‌كانی ئه‌نجومه‌نیان له‌و باره‌یه‌وه دایه‌وه، بۆیه ئه‌نجومه‌ن دوای تاوتوێكردنی بابه‌ته‌كه‌و گه‌ڕانه‌وه بۆ سه‌رچاوه‌كانی شه‌ریعه‌ت له دانیشتنی ئاسایی خۆی له به‌رواری 8/2/2022 به‌م شێوه‌یه‌ی خواره‌وه وه‌ڵامی دایه‌وه:
یه‌كه‌م : سیفه‌ت و ڕه‌چه‌ڵه‌كی ئه‌و پاره‌یه له نوسراوه‌كه‌ی وه‌زاره‌تی دارایی و ئابووری – به‌ڕیوه‌به‌رایه‌تی دیراسات و توێژینه‌وه دا سه‌باره‌ت به‌و بڕه پاره‌یه‌ی مانگانه له‌فه‌رمانبه‌ر ده‌بڕدێت به‌م شێوه‌یه ڕوونكراوه‌ته‌وه: "ئه‌و بڕه پاره‌یه شایسته‌ی دارایی ئه‌و مانگ و ڕۆژانه‌یه كه فه‌رمانبه‌ره‌كه مافی خۆی بووه مۆڵه‌ت وه‌ربگرێت و وه‌رینه‌گرتووه كه‌ته‌نها بۆ ماوه‌ی (180) ڕۆژ بۆی سه‌رف ده‌كرێت ئه‌مه‌ش به‌پێی مادده‌ی (45) له یاسای ڕاژه‌ی شارستانی ژماره (24) ی ساڵی 2006 ی به‌ركار له هه‌رێمی كوردستان" هه‌روه‌ها له نوسراویاندا ژماره(2471) له 13/2/2022 هاتووه" كه ئه‌و پاره زیاده‌یه كه له‌دوای خانه نشینی ده‌درێت به فه‌رمانبه‌ر په‌یوه‌ندی به‌و لێبڕینه خانه‌نشینیه‌وه نییه كه مانگانه لێی ده‌بڕدرێت ".
دووهه‌م: ئه‌و بڕه‌پاره‌یه دروسته فه‌رمانبه‌ر وه‌ریبگرێت و، زه‌كاتیشی تیادا نییه چونكه ئه‌وپاره زیاده‌یه به‌خششێكی حكومییه(منحة حكومية مقابل الاجازات المتراكمة) له به‌رامبه‌ر ئه‌و ڕۆژانه‌ی كه فه‌رمانبه‌ره‌كه مافی خۆی بووه مۆڵه‌ت وه‌بگرێت، به‌ڵام مافی خۆی به‌كار نه‌هێناوه و مۆڵه‌ته‌كه‌ی وه‌رنه‌گرتووه ، كه‌واته: ئه‌و پاره‌یه قه‌رزێك نه‌بووه لای حكومه‌ت به‌ڵكو ته‌نها به‌خششێكه میری ده‌یداته ئه‌و فه‌رمانبه‌ره ، بۆیه زه‌كاتی تیادانییه.
سێهه‌م: هه‌ركاتێك ئه‌وبڕه پاره‌یه گه‌یشته ڕێژه‌ی (نصاب) زه‌كات وده‌ركه‌وت كه له جێی خۆی ساڵی به‌سه‌ردا سوڕاوه‌ته‌وه له موڵكی فه‌رمانبه‌ره‌كه‌دا ئه‌وه وا باشتره زه‌كاتی ته‌نها یه‌ك ساڵی لێبدات.
چواره‌م: ئه‌و بڕه پاره‌یه‌ی كه حكومه‌ت له كاتی مردنی فه‌رمانبه‌ره‌كه‌و ده‌رچونی موچه‌ی خانه‌نشینی ده‌یدات به خانه‌واده‌كه‌ی مینحه‌و یارمه‌تی حكومه‌ته، بۆیه به میرات هه‌ژمار ناكرێت و به‌و میراتگره ده‌درێت كه شایسته‌ی موچه‌ی خانه نشینییه‌وه به‌وانی تر نادرێت وه موچه‌ی خانه‌نشینی و پاداشت میرات نییه وه‌ك له نوسراوی ئاماژه پێكراویاندا هاتووه و له شه‌ریعه‌تیشدا هه‌روه‌ا هه‌ژمار ده‌كرێت چونكه ئه‌مه گرێبه‌ستێكی یاساییه و فه‌رمانبه‌ره مردووه‌كه كاتی خۆی پێی ڕازی بووه و مۆرو ئیمزای له‌سه‌ر كردووه.
به‌ڵام له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا ئه‌گه‌ر ئه‌و كه‌سه‌ی موچه‌ی خانه‌نشینیه‌كه‌ی بۆ ده‌رده‌چێت وئه‌و پاره زیاده‌یه وه‌رده‌گرێت یارمه‌تی ئه‌ندامانی تری خیزانی موحتاجی مردووه‌كه بدات ئه‌وه كارێكی باشه‌و به‌ڵام له‌سه‌ری واجب نییه.
والله تعالى أعلم
و صلى الله على سيدنا محمد و على آله و صحبه و سلم
ئه‌نجومه‌نی باڵای فه‌توا
14/ رجب/ 1443ك = 15/2/2022ز = 26/ ڕیبه‌ندان/ 2721ك
